Artykuły | Co do zasady

Honorowe wyróżnienie – przyznane przez kapitułę po raz pierwszy – trafiło do twórców inicjatywy #Wolne Sądy.

Jedną z kluczowych kwestii absorbujących ostatnio opinię publiczną, a zwłaszcza banki i ich kredytobiorców detalicznych, była przyszłość kredytów walutowych, szczególnie tych denominowanych lub indeksowanych do franków szwajcarskich. Po tym, jak potyczki polityków wokół tematu „frankowiczów” nie przyniosły konstruktywnego rozwiązania problemu, uwaga skupiła się wokół toczących się sporów sądowych między bankami a kredytobiorcami. Długo wyczekiwany wyrok Trybunału Sprawiedliwości UE został opublikowany 3 października 2019 r., a w ślad za nim zostały wydane pierwsze orzeczenia polskich sądów. Niezależnie od wszelkich spekulacji i subiektywnych oczekiwań wiązanych z tym wyrokiem, warto zastanowić się, co tak naprawdę orzeczenie TSUE może zmienić w położeniu zainteresowanych stron, tj. kredytobiorców oraz pierwotnych i wtórnych wierzycieli.

W dniu 15 maja 2014 r. sporządzono w polskim Zgorzelcu umowę między rządem Rzeczypospolitej Polskiej a rządem Republiki Federalnej Niemiec o współpracy służb policyjnych, granicznych i celnych. Weszła ona w życie 9 lipca 2015 r. i daje funkcjonariuszom obu państw sporo uprawnień w transgranicznym ściganiu przestępstw.

5 października 2019 r. weszła w życie trzecia „fundamentalna” reforma polskiego procesu karnego w ciągu ostatnich czterech lat. Ma być szybciej, sprawiedliwiej i mniej formalności. Te same zapewnienia słyszeliśmy przy okazji zmian wchodzących w życie 1 lipca 2015 r., a następnie 15 kwietnia 2016 r. Do przyspieszenia spraw jednak nie doszło. Przeciwnie, skarg na przewlekłość, a tym samym wypłat ze Skarbu Państwa dla ofiar opieszałości jest więcej.

We wrześniu brytyjskie media opublikowały dokumentację dotyczącą operacji „Yellowhammer” analizującą konsekwencje wyjścia Zjednoczonego Królestwa z Unii Europejskiej bez porozumienia. Chaos prawny spowodowany brexitem może doprowadzić do kilkudniowych przestojów ciężarówek na granicy, tworząc tym ryzyko powstania szkód w substancji towarów szybko psujących się.

Wniosek o zawezwanie do próby ugodowej, mający na celu polubowne załatwienie sprawy, stał się bardzo popularnym sposobem na przerwanie przedawnienia. Wpłynęła na to nieskomplikowana procedura oraz niska opłata sądowa. Jednak po wyrokach Sądu Najwyższego i podwyższeniu kosztów postępowania pojednawczego może już nie być tak łatwo.

Trybunał Sprawiedliwości UE, w odpowiedzi na pytania prejudycjalne sądów krajowych, dokonuje wykładni przepisów prawa unijnego albo orzeka o ważności tych przepisów. Wyrok w sprawie prejudycjalnej wiąże nie tylko sąd krajowy w danej sprawie. Interpretacja Trybunału (lub wyrok dotyczący ważności przepisów) odnosi skutek we wszystkich państwach członkowskich zgodnie z zasadą jednolitości i skuteczności stosowania prawa unijnego. TSUE, dokonując wykładni prawa unijnego lub oceniając ważność przepisu, dokonuje ich ze skutkiem wstecznym, a więc interpretuje albo orzeka o ważności przepisu od chwili jego wejścia w życie. Jednym z zagadnień, jakie może powstać na skutek wydania wyroku prejudycjalnego przez Trybunał, jest jego skutek wobec prawomocnych orzeczeń sądów krajowych, które wydane zostały w oparciu o przepisy unijne poddane następnie ocenie TSUE.

Wizerunek człowieka rozumiany jako fizyczny obraz człowieka podlega ochronie zarówno jako dobro osobiste, jak i dane osobowe. Zasadą wyrażoną w prawie autorskim jest to, że osoba, której wizerunek zostaje utrwalony i rozpowszechniony, musi wyrazić na to zgodę. Utrwalenie wizerunku obejmuje uchwycenie całości lub części sylwetki w jakikolwiek sposób – aparatem, kamerą, na rysunku, obrazie, portrecie w taki sposób, że możliwa jest identyfikacja osoby. Rozpowszechnianie wizerunku oznacza wszelkie formy jego publicznego udostępniania, tj. ma do niego dostęp nieograniczony krąg odbiorców, tak jak w przypadku udostępniania w mediach. Nie ma przy tym znaczenia, czy wykorzystanie wizerunku służy osiąganiu korzyści finansowych, czy też nie.

Odpowiedzialność za treści opublikowane w internecie, które naruszają np. dobra osobiste, prawa własności przemysłowej czy prawa autorskie, może ponieść nie tylko ten, kto jest autorem takich treści, ale także administrator portalu, na którym zostały one opublikowane.

Marketing szeptany to nienowe zjawisko. Odbiorcy, zwłaszcza młodzi, są bardziej przekonani do zakupu, gdy towar bądź usługę poleca znajomy, osoba, której ufają. Do tradycyjnej reklamy coraz częściej podchodzą z pewnym dystansem i sceptycyzmem.

Bon moty są interesujące nie tylko jako fenomen komunikacji społecznej. Mogą mieć też wymiar ekonomiczny, jeżeli stają się atrakcyjne marketingowo. Konsumenci chętnie sięgają po ozdobione zabawnymi powiedzonkami koszulki czy kubki, uznając, że wyrażają one ich osobowość czy upodobania. W takiej sytuacji należy zadbać w pierwszej kolejności o ich rejestrację.

Rozpowszechnianie wizerunku jest nieodzownym elementem funkcjonowania mediów – zarówno tych tradycyjnych, jak i tak zwanych „nowych mediów”. Brak wizerunku w utworze audiowizualnym oznacza de facto brak ludzkich postaci, a bez nich przekazy medialne nie mają racji bytu. O ile, zgodnie z obowiązującymi regulacjami, zasadą jest obowiązek uzyskania zezwolenia osoby przedstawianej, o tyle owa zgoda nie jest wymagana, gdy wizerunek danej osoby stanowi jedynie szczegół całości takiej jak zgromadzenie, krajobraz czy publiczna impreza. Taki zakres wyłączenia wydaje się czytelny, wręcz intuicyjny, ale jak je stosować w praktyce? Odpowiedź nie jest już tak oczywista i wymaga szerszej analizy.