Artykuły | Co do zasady

Naszym czytelnikom i autorom życzymy czasu, który płynie we właściwym tempie. Z bliskimi (nie tylko ludźmi), z dala od ekranów. Wracamy po Nowym Roku.

Zgodnie z danymi Europejskiej Federacji Przemysłu Żywieniowego Zwierząt Domowych (FEDIAF) w 2022 r. w Polsce mieszkało 8 milionów psów, co dawało nam wówczas szóste miejsce w Europie. Rosnąca popularność zwierząt domowych jest zauważalna – jako posiadacz psa podczas porannych lub wieczornych spacerów wśród przechodniów zauważam niemal wyłącznie innych psiarzy. Ponad 68% posiadaczy psów uznaje ich za członków rodziny, co określa się mianem humanizacji zwierząt domowych. Ten trend wpływa na rynek produktów i usług dla zwierząt. Branża zoologiczna w Polsce dynamicznie się rozwija – dotyczy to w szczególności rynku usług weterynaryjnych.

W idealnym świecie członkowie organów spółki akcyjnej powinni być wybierani z poszanowaniem interesów możliwie jak największej liczby akcjonariuszy, w tym również akcjonariuszy mniejszościowych. Zwyczajowo przyjmuje się, że każdy akcjonariusz lub grupa akcjonariuszy, którym z uwagi na ogólny udział w kapitale zakładowym spółki przysługiwałoby prawo do wyboru co najmniej jednego członka rady nadzorczej, powinni „otrzymać” od akcjonariusza większościowego propozycję zgłoszenia co najmniej jednego kandydata w celu zapewnienia odpowiedniej jego reprezentacji w organie. Jeśli do tego nie dochodzi, prawo zapewnia akcjonariuszom możliwość zgłoszenia wniosku o przeprowadzenie wyboru rady nadzorczej w drodze głosowania oddzielnymi grupami. Tryb ten ma zapewnić ochronę interesów akcjonariuszy mniejszościowych przy ustalaniu składu organu.

11 września 2024 r. wydano uchwałę 7 sędziów Sądu Najwyższego (III CZP 65/23), dotyczącą likwidacji szkód w ramach rynku ubezpieczeń komunikacyjnych. Jej przedmiotem była możliwość skorzystania z tzw. kosztorysów w momencie, gdy naprawa pojazdu (restytucja) stała się już niemożliwa. W grudniu 2024 r. Sąd Najwyższy opublikował uzasadnienie tej uchwały oraz motywy przyjętego kierunku.

Komisja Nadzoru Finansowego poinformowała na swojej stronie internetowej, że planuje uchylić obecne rekomendacje i wytyczne dotyczące zarządzania obszarami technologii informacyjnej i bezpieczeństwa środowiska teleinformatycznego, które mają zastosowanie do podmiotów finansowych objętych wymogami rozporządzenia DORA (ang. Digital Operational Resilience Act).

Już 13 grudnia 2024 r. w Polsce zacznie być stosowane rozporządzenie GPSR, czyli unijne rozporządzenie 2023/988 ws. ogólnego bezpieczeństwa produktów. Rozporządzenie zastąpi obecnie obowiązujące przepisy o ogólnym bezpieczeństwie i będzie dotyczyć wielu rodzajów nieżywnościowych produktów konsumenckich. Ustanawia ono ogólne normy bezpieczeństwa dla wszystkich kategorii produktów konsumenckich, dla których nie przewidziano bardziej szczegółowych norm w innych aktach prawnych. Dostosowanie się do zmian wymaga między innymi zmiany oznakowania produktów konsumenckich. Na sankcje i kontrole jednak jeszcze przyjdzie nam poczekać – wprowadzający je polski projekt ustawy ma dopiero trafić do Sejmu.

Inwestycje zagraniczne (FDI) z jednej strony przyczyniają się do wzrostu gospodarek krajowych. Z drugiej strony mogą stanowić niepożądaną ingerencję w zasoby o znaczeniu strategicznym dla funkcjonowania państwa gospodarza. W trudnych czasach sprawy bezpieczeństwa stają się priorytetowe (zarówno na poziomie krajowym, jak i unijnym), w związku z tym nasilają się tendencje protekcjonistyczne. Najlepszym przykładem jest wdrażanie w ostatnich latach do ustawodawstw poszczególnych państw europejskich regulacji dotyczących kontroli bezpośrednich inwestycji zagranicznych (niedawno Prezes UOKiK aktualizował swoje wyjaśnienia proceduralne w tym zakresie).

Nowelizacja procedury cywilnej z lipca 2023 r. wprowadziła istotną zmianę w przepisach dotyczących wysokości opłaty od pozwu w sprawach ze skargi pauliańskiej: jeśli wartość przedmiotu sporu lub zaskarżenia przekracza 20 000 zł, opłata wyniesie maksymalnie 1000 zł. Jest jeden warunek: wierzyciel musi legitymować się odpowiednim tytułem stwierdzającym wierzytelność wobec dłużnika. Dotychczas opłata ta mogła wynieść nawet 200 000 zł.

Narastający problem globalnego wylesiania oraz degradacji lasów prowadzący do utraty bioróżnorodności nie uszedł uwadze unijnego prawodawcy. Komisja Europejska w listopadzie 2021 r. przedstawiła projekt rozporządzenia, które ma przeciwdziałać tym negatywnym zjawiskom. Projekt został przyjęty i obowiązuje. Teraz jednak wiele wskazuje na to, że nowe przepisy znajdą zastosowanie 12 miesięcy później niż planowano. Nie jest jednak pewne, że unijny prawodawca zdąży opóźnić stosowanie nowych przepisów.

2 sierpnia 2024 r. wszedł w życie tzw. AI Act, czyli rozporządzenie, które ma uregulować niektóre aspekty korzystania z tzw. sztucznej inteligencji. Co do zasady rozporządzenie będzie stosowane od 2 sierpnia 2026 r. Unijny ustawodawca przewidział także przepisy przejściowe, aby wszystkie podmioty, do których AI Act ma zastosowanie, mogły przystosować się do nowych obowiązków.

26 września 2024 r. Trybunał Sprawiedliwości Unii Europejskiej (TSUE) wydał istotny wyrok dotyczący ochrony konsumentów w kontekście prezentowania cen produktów i stosowania obniżek w kampaniach reklamowych. Wyrok ten, oznaczony sygnaturą C-330/23, ma kluczowe znaczenie dla przedsiębiorców działających na terenie Unii Europejskiej, w tym również w Polsce.

25 października 2024 r. Urząd Ochrony Konkurencji i Konsumentów opublikował zaktualizowane wyjaśnienia w sprawie kryteriów i procedury zgłaszania zamiaru koncentracji Prezesowi UOKiK. Jest to pierwsza zmiana w wytycznych dla przedsiębiorców, odkąd opublikowano te wyjaśnienia w 2015 r. Najważniejsza zmiana to liberalizacja interpretacji tzw. reguły skutku (zasady eksterytorialności), co ma zmniejszyć liczbę koncentracji stricte zagranicznych podlegających notyfikacji w Polsce. Pozostałe niewielkie zmiany w dokumencie to zmiany redakcyjne.