reprywatyzacja | Co do zasady

Byli właściciele lub ich następcy często pytają o możliwość dochodzenia roszczeń reprywatyzacyjnych przed Europejskim Trybunałem Praw Człowieka. Specyfika reprywatyzacyjna sprawia jednak, że dopuszczenie przez Trybunał skargi do rozpoznania bywa trudne.

Nie do wszystkich działań reprywatyzacyjnych konieczne jest uzyskanie w Polsce sądowego stwierdzenia nabycia spadku bądź notarialnego poświadczenia dziedziczenia. Czasem wystarczy zagraniczny dokument uznany przez sąd polski.

Urzędnicy, zwracając znacjonalizowane grunty, mają tendencję do przesądzania decyzją administracyjną kwestii, które mogą być regulowane wyłącznie na drodze cywilnoprawnej i powinny być rezultatem uzgodnień między stronami.

Pierwsze decyzje zwrotowe w Warszawie, wydawane w drugiej połowie lat 90., często uzależniały zawarcie umowy notarialnej od spełnienia określonych warunków. Niektóre z tych warunków nie miały podstawy prawnej i mogą dziś zostać unieważnione.

Z końcem bieżącego roku tracą moc wszystkie wpisy w dawnym rejestrze handlowym (RHB). Niestety nikt do końca nie wie, co to oznacza dla majątku ponad 100 tys. spółek oraz 80 tys. innych podmiotów, które nadal widnieją w rejestrze.

Chcąc ocalić miejskie grunty przed reprywatyzacją, Rada m.st. Warszawy zamierza uchwalać doraźnie tzw. mikroplany zagospodarowania przestrzennego. Takie działania mogą jednak okazać się bardzo szkodliwe dla miejskich finansów.

Odzyskanie nieruchomości w procesie reprywatyzacji rozpoczyna etap wzajemnych rozliczeń z dotychczasowym, publicznym posiadaczem nieruchomości, oraz etap regulacji stanu prawnego nieruchomości.

Wpis w księdze wieczystej spadkobiercy dawnego właściciela znacjonalizowanej lub wywłaszczonej nieruchomości nie zawsze oznacza koniec walki o jej odzyskanie.

Ocena psychicznego nastawienia sprawcy, którym może być również Skarb Państwa lub jednostka samorządu terytorialnego, do faktu naruszenia prawa własności nieruchomości jest kluczowa dla roszczeń z tytułu bezumownego korzystania z nieruchomości.

Podmiot publiczny nie zawsze odzyska nakłady poniesione na nieruchomość odzyskaną przez prawowitych właścicieli w drodze reprywatyzacji.

Po zwrocie zabudowanych nieruchomości spadkobiercom poprzednich właścicieli pojawia się zwykle potrzeba podziału odzyskanej nieruchomości między jej współwłaścicieli. Wiąże się to często z problemami natury stricte prawnej, jak i podatkowej.

Odzyskanie nieruchomości warszawskiej w naturze otwiera drogę do przekształcenia prawa użytkowania wieczystego w prawo własności.