ochrona danych osobowych | Co do zasady

Trwają prace nad projektem ustawy wdrażającej unijną dyrektywę 2019/1937 o sygnalistach (ang. whistleblowers). Nie jest jeszcze jasne, czy dyrektywa zostanie wdrożona do polskiego porządku prawnego w terminie (czyli do 17 grudnia 2021 r.), jednak wiele podmiotów już dziś przygotowuje niezbędne dokumenty i procedury organizacyjne.

Podmioty działające w branży gier komputerowych często uważają, że nie przetwarzają praktycznie żadnych danych osobowych. Piszemy o tym, jak mylne może być to przekonanie i na co w praktyce warto zwracać uwagę, aby nie narazić się na ryzyko kar finansowych.

Udostępnianie, wymiana lub wspólne gromadzenie danych może być wartościowe zarówno dla zainteresowanych przedsiębiorców, jak i dla rozwoju danego sektora przemysłu, innowacji technologicznych, a w konsekwencji dla konsumentów. Dane mają bowiem fundamentalne znaczenie dla rozwoju gospodarki cyfrowej – samodzielnie bądź jako podstawa dla wdrażania mechanizmów sztucznej inteligencji. Stąd też to od dostępu do odpowiednich danych zależy konkurencyjność działających na rynku przedsiębiorców.

W ostatnich dniach szerokim echem odbiła się w mediach informacja, że jeden ze znanych producentów rozpoczął testy systemu pozwalającego wyświetlać spersonalizowane reklamy w samochodzie. Uważni kierowcy nie są jednak zaskoczeni. Nie jest tajemnicą, że współczesny samochód to komputer na czterech kołach. Przetwarza on bowiem duże ilości danych, by zapewnić bezpieczeństwo, efektywność transportu oraz dostęp do usług nawigacji i informacyjno-rozrywkowych.

Miniony rok zakończył się serią kar pieniężnych wymierzonych przez Prezesa UODO. Pokazują one, jak istotna jest dbałość o bezpieczeństwo danych osobowych. I jak kosztowne może okazać się jej niezachowanie.

Dopełnieniem naszych dotychczasowych rozważań o cywilnoprawnym statusie danych powinna być analiza możliwości wykorzystywania danych na potrzeby tworzenia zabezpieczeń w obrocie gospodarczym. Zwiększająca się ekonomiczna wartość danych prowokuje poszukiwania skutecznych sposobów ustanawiania zabezpieczeń na tych aktywach.

Naturalnym rozwinięciem rozważań o prawnym statusie danych jest również pytanie o to, czy dane mogą być dziedziczone. To nie jest już problem teoretyczny. Dane mają coraz większą wartość i kluczowa staje się odpowiedź na pytanie, czy stanowią one składnik majątku osoby zmarłej, który może zostać przejęty przez spadkobierców.

Poszukując inspiracji dla docelowego ukształtowania statusu prawnego danych, warto przyjrzeć się bliżej temu, jak ukształtowane zostało prawo do danych osobowych. W szczególności należy się zastanowić, czy mamy w tym przypadku do czynienia z prawem majątkowym oraz czy aktualne uregulowanie prawa do danych osobowych odpowiada realiom oraz potrzebom.

Obowiązkowa dematerializacja akcji, wprowadzona nowelizacją Kodeksu spółek handlowych z 30 sierpnia 2019 r., miała doprowadzić do stanu, w którym z dniem 1 stycznia 2021 r. akcje wszystkich spółek akcyjnych i komandytowo-akcyjnych miałyby formę elektronicznego zapisu, a dokumenty akcji straciłyby z tym dniem moc prawną. Epidemia utrudniła jednak również ten element organizacji podmiotów gospodarczych, a ustawodawca wydłużył terminy na spełnienie poszczególnych obowiązków związanych z dematerializacją. Swoją opinię na temat nowej instytucji przedstawił też Urząd Ochrony Danych Osobowych.

Prawo jest jednym z głównych narzędzi oddziaływania społecznego, co szczególnie widać w środku globalnego kryzysu zdrowotnego, gdy sytuacja i obowiązujące przepisy zmieniają się każdego dnia. Kolejne ustawy i rozporządzenia stają się kluczowe w utrzymywaniu kruchej równowagi między porządkiem i chaosem, między interesami publicznymi i prywatnymi oraz między dobrem powszechnym i ochroną praw jednostki.

Walka z koronawirusem dynamicznie wchodzi w kolejną fazę. Po pierwszym szoku zaczynamy uświadamiać sobie, że czynnikiem decydującym o tempie powrotu do nieco normalniejszego życia może okazać się technologia. Nie chodzi przy tym wyłącznie o biotechnologię. Równie istotne mogą okazać się rozwiązania zapewniające względną kontrolę nad wirusem do czasu wprowadzenia na rynek skutecznych szczepionek.

Większość przedsiębiorców nerwowo reaguje na dźwięk słowa RODO, które ich zdaniem uniemożliwia im wykonywanie codziennej pracy, w szczególności prowadzenie działalności marketingowej. Jednocześnie wielu przedsiębiorców gubi się w gąszczu regulacji, które powinni uwzględnić, chcąc zgodnie z prawem kierować komunikaty marketingowe do indywidualnych osób. Jakie kwestie najczęściej sprawiają im trudność?