najciekawsze orzeczenia | Co do zasady

30 stycznia br. Sąd Najwyższy podjął bardzo ważną uchwałę dotyczącą pełnomocnictwa do dokonywania czynności pomiędzy spółką z o.o. a członkiem jej zarządu.

W polskiej praktyce obrotu gospodarczego od dłuższego czasu budzi wątpliwości możliwość skutecznego wprowadzenia w umowach o roboty budowlane klauzul nakładających na jedną ze stron kontraktu obowiązek powiadomienia drugiej strony o okolicznościach uprawniających do żądania dodatkowej zapłaty za wynagrodzenie. Klauzule te wywodzą się z kontraktów zawieranych na wzorcach umownych FIDIC, opracowanych przez Międzynarodową Federację Inżynierów Konsultantów.

Grudniowy wyrok KIO rozprawia się z informatycznym aspektem kwalifikowanego podpisu elektronicznego. Mimo że wykonawca kupił podpis elektroniczny od zaufanego dostawcy, podpisany tym podpisem JEDZ został uznany za nieważny.

W postępowaniu cywilnym odwoławczym obowiązuje zasada zakazu orzekania na niekorzyść strony wnoszącej środki zaskarżenia, np. apelację (zakaz reformationis in peius). Oznacza to, że skarżący orzeczenie sądowe (przy braku jednoczesnego zaskarżenia przez drugą stronę) nie może po wyroku sądu drugiej instancji znaleźć się w gorszej sytuacji niż po orzeczeniu sądu pierwszej instancji. Orzeczenie sądu odwoławczego nie może być dla niego mniej korzystne niż zapadłe w pierwszej instancji. Zasada ta doznaje jednak wyjątku w postępowaniu o stwierdzenie zasiedzenia, co ostatnio w swojej uchwale przesądził Sąd Najwyższy.

Zamawiający prowadził postępowanie o udzielenie zamówienia publicznego w trybie przetargu nieograniczonego o wartości zamówienia przekraczającej progi unijne. Zamawiający ustanowił w SIWZ warunek udziału w postępowaniu, zgodnie z którym wykonawca powinien wykazać, że w każdym z trzech ostatnich lat obrotowych osiągnął obrót roczny w wysokości nie mniejszej niż 387 000 PLN. Warunek ten stał się źródłem sporu zamawiającego z wykonawcą.

Sąd Najwyższy stosunkowo rzadko wydaje orzeczenia dotyczące odpowiedzialności odszkodowawczej tego, kto świadomie skorzystał z wyrządzonej drugiemu szkody (czyli świadomie skorzystał z cudzego czynu niedozwolonego popełnionego na szkodę osoby trzeciej). Tym bardziej warto analizować jego wypowiedzi, gdyż można z nich wiele wyczytać na ten temat możliwości zastosowania i upowszechnienia tej instytucji.

Umowa gwarancyjna stanowi najszerzej akceptowaną i najczęściej występującą podstawę szeregu rozwiązań wykorzystywanych w toku transakcji fuzji i przejęć. Jej prawidłowe stosowanie ma więc fundamentalne znaczenie dla tej gałęzi praktyki. Tymczasem wyroki wydane w ostatnich latach przez Sąd Najwyższy, dotyczące charakteru i źródeł normatywnych tego typu zobowiązań, wywołały kontrowersje doktrynalne i wzbudziły niepewność wśród uczestników obrotu. Warto więc krótko podsumować orzecznicze status quo i wynikające z niego wnioski.

Wyrok Sądu Najwyższego uchylający prawomocność decyzji Prezesa UOKiK nie działa wobec wszystkich uczestników porozumienia ograniczającego konkurencję. Jeżeli skarga kasacyjna jednego z nich została odrzucona lub Sąd Najwyższy odmówił przyjęcia jej do rozpoznania, sprawa wobec niego nieodwołalnie się kończy, niezależnie od tego, jak potoczą się dalsze losy postępowania i czy decyzja Prezesa UOKiK ostatecznie się utrzyma.

Sposób podpisania oferty regulują przepisy Kodeksu cywilnego. W ich świetle podpis złożony na końcu oświadczenia woli, jakim jest oferta wykonawcy, obejmuje całą treść go poprzedzającą, wystarczy więc, aby uznać ofertę za skutecznie podpisaną. Wymóg parafowania każdej strony oferty, stawiany czasem przez zamawiających, należy uznać za mający charakter jedynie instrukcyjny. Niezachowanie tego formalnego wymogu przez wykonawcę nie może skutkować dla niego negatywnymi konsekwencjami.

W postępowaniach powyżej progów unijnych odwołanie wnosi się zasadniczo w terminie 10 dni. Czasem data początkowa tego terminu nie będzie identyczna z datą otrzymania określonej informacji od zamawiającego. W przypadku braku aktywności informacyjnej zamawiającego termin ten trzeba liczyć od dnia, w którym przy zachowaniu należytej staranności można było powziąć wiadomość o okolicznościach stanowiących podstawę wniesienia odwołania.

Aby uzyskać prawo ochronne na znak towarowy, należy wykazać, że dane oznaczenie ma zdolność odróżniającą, czyli nie jest wyłącznie opisowe. Ocena, czy faktycznie tak jest, często nie jest jednak jednoznaczna.

Sąd Najwyższy pochylił się ostatnio nad problemem związania sądów prawomocnymi wyrokami wydanymi w innych sprawach. Zagadnienie to dotyczy prawomocności materialnej, czyli tzw. powagi rzeczy osądzonej. Ma ono istotne znaczenie praktyczne, ponieważ określa, jak wynik jednego postępowania może wpłynąć na rozstrzygnięcie innych analogicznych spraw. Wskazuje też, gdzie kończy się swoboda sądu w czynieniu własnych ustaleń faktycznych i ocen prawnych.