Skutki podpisania zwrotnego potwierdzenia odbioru
Orzeczenie NSA z początku września tego roku przypomina, jak istotne w dochodzeniu swoich praw przed sądem są pozornie drobne szczegóły.
Postanowienie NSA z 5 września 2016 r., II FZ 498/16
Uzupełnienie braków
W przedmiotowej sprawie strona wniosła skargę na decyzję organu podatkowego. Uiszczając jednak opłatę, zapewne omyłkowo wykonała przelew na kwotę o 2 zł mniejszą niż należało. Tymczasem zgodnie z art. 219 ustawy – Prawo o postępowaniu przed sądami administracyjnymi (dalej: p.p.s.a.) przy wnoszeniu pisma należy uiścić opłatę, zaś jej brak (zgodnie z art. 220 § 1 i 3 p.p.s.a.) skutkuje określonymi konsekwencjami. W pierwszej kolejności sąd wzywa stronę do uzupełnienia brakującej opłaty w terminie 7 dni. W przypadku niektórych pism, m.in. skargi, brak reakcji strony wiąże się z rygorem odrzucenia wnoszonego pisma.
Wezwanie doręczono pełnomocnikowi 7 marca 2016 r., jednak do 4 kwietnia nie odnotowano wpłaty pozostałej kwoty. Termin upłynął – skargę zgodnie ze wskazanymi przepisami odrzucono.
Z uwagi na to pełnomocnik strony wniósł do NSA, na podstawie art. 194 § 1 pkt 1a p.p.s.a., zażalenie na postanowienie WSA w Poznaniu. Domagał się w nim uchylenia postanowienia i podjęcia postępowania na nowo lub przekazania sprawy do ponownego rozpatrzenia. Pełnomocnik argumentował, że w przesyłce z sądu doręczonej 7 marca 2016 r. otrzymał jedynie odpis odpowiedzi na skargę, bez wezwania do uiszczenia brakującego wpisu.
Rola podpisu
NSA uznał jednak zażalenie za bezzasadne. Przypomniał, że warunkiem prawidłowości doręczenia pisma przez operatora pocztowego jest wysłanie pisma listem poleconym za potwierdzeniem odbioru. Uchybienie w tym zakresie wymagałoby powtórzenia czynności. Ponadto na gruncie dotychczasowego orzecznictwa nie ma wątpliwości, że można wysyłać jedną przesyłką kilka pism w sprawie. W takiej sytuacji, jak przypomniał NSA, na formularzu potwierdzenia odbioru powinny znaleźć się: data przesyłki, sygnatura akt oraz rodzaj przesyłki, czyli opis wszystkich pism znajdujących się w środku, przy czym wystarczające jest określenie skrótowe.
W omawianej sprawie w rubryce rodzaj przesyłki na potwierdzeniu odbioru znalazł się opis: wpis od skargi, odpis odpowiedzi na skargę. Skoro odbiorca podpisał tak wypełnione potwierdzenie odbioru, trzeba przyjąć domniemanie, że zawartość przesyłki odpowiadała opisowi na potwierdzeniu. Takie stanowisko jest uzasadnione, bowiem zgodnie z art. 77 § 1 zd. 2 p.p.s.a. odbierający może odmówić potwierdzenia odbioru i wskazać przyczyny odmowy, co niewątpliwie winien zrobić w razie braku pism w przesyłce.
Przywrócenie terminu
NSA wskazał w postanowieniu, że fizyczny brak dokumentu w postaci wezwania do uiszczenia wpisu, które było opisane jako zawarte w przesyłce, mógłby stanowić okoliczność uzasadniającą wniosek o przywrócenie terminu. Zastosowanie regulacji art. 86 i 87 p.p.s.a. poprzez wystąpienie z wnioskiem wraz z jednoczesnym uiszczeniem brakującej opłaty umożliwiłoby merytoryczne rozpoznanie skargi przez WSA. Konieczne byłoby złożenie wniosku w terminie 7 dni od ustania przyczyny uchybienia terminu, zatem od dnia doręczenia postanowienia o odrzuceniu skargi.
Podsumowanie
Powyższe rozważania wskazują, jak ważne jest zachowanie należytej staranności przy dochodzeniu swoich racji przed sądem administracyjnym. Odnosi się to również do tak z pozoru bagatelnych kwestii jak symbolicznie mniejsza wysokość wnoszonych opłat czy analiza zawartości odbieranej korespondencji. Okoliczności te są bowiem kontrolowane przez sąd od strony formalnej i mogą stanowić źródło kłopotów dla strony.
Michał Przybył, praktyka transakcji i prawa korporacyjnego kancelarii Wardyński i Wspólnicy